Rodium: het zilverwitte metaal dat zeldzamer is dan gezond verstand op TikTok

Rhodium — of “rodium”, zoals we het informeler ook wel noemen — is niet zomaar een edelmetaal. Het is het zeldzaamste industriële metaal ter wereld, duurder dan goud, platina én palladium. En hoewel bijna niemand er 40 jaar geleden van had gehoord, is het anno 2025 officieel “edelmetaal-hip”.

En geloof me: geef geen diamant aan je partner, maar een rodium ring, en je bent scheikundig écht tha bomb.

Laten we induiken in de wondere, glimmende wereld van Rh(45).

---

🌸 Wat is rodium eigenlijk?

Rodium is een zilverwit, extreem hard overgangsmetaal met het symbool Rh en atoomnummer 45.

De naam komt van het Griekse ῥόδον (rhodon), wat roos betekent, vanwege de roze kleur van sommige rodiumzouten.
Ja, dit stoere metaal heeft dus een bloemige achtergrond. Cute.

---

Chemische eigenschappen (voor de nerds onder ons)

Rodium staat in dezelfde familie als platina en palladium en heeft een paar opvallende kenmerken:

• Hard & slijtvast – een van de hardste metalen in de platinagroep.

• Hoge reflectiviteit – het weerkaatst licht bijna als een spiegel.

• Smeltpunt: 1964 °C – ideaal voor extreme omstandigheden.

• Kookpunt: 3695 °C – smelt niet zomaar weg.

• Dichtheid: 12,4 g/cm³ – minder dan platina, maar nog steeds een zware jongen.

• Bij roodgloeiend wordt het langzaam Rh₂O₃ (rodium sesquioxide), maar bij nóg hogere temperatuur gaat het weer terug naar metaal.
  (Rodium is basically de Terminator van de elementen.)

Rodium is bovendien corrosiebestendig, geleidt elektriciteit stabiel en oxideert nauwelijks. Daarom wordt het graag gebruikt in agressieve industriële omgevingen.

---

🏭 Waarvoor wordt rodium gebruikt? (En waarom het zo waardevol is)

Dit zeldzame metaal is een cruciaal onderdeel van:

⚡ Autokatalysatoren – De grootste afnemer. Rodium breekt schadelijke stikstofoxiden af in auto-uitstoot.
⚡ Juwelen – als hoogglans beschermlaag op witgoud en zilver. (Dat proces noemen we rodineren.)
⚡ Elektronica – vanwege de lage overgangsweerstand.
⚡ Platina- en palladiumlegeringen – rodium maakt ze harder én slijtvaster.

Kortom: zonder rodium zou zowel de sieradenwereld als de auto-industrie huilen.

---

⛏️ Extractie en winning: waarom is rodium zo schaars?

Rodium wordt niet direct gedolven.
Het ontstaat als bijproduct in de mijnbouw van:

• platina

• nikkel

• palladium

Met andere woorden: je kunt er niet gericht naar graven. Als de wereld minder platina nodig heeft, daalt automatisch ook de rodiumproductie.

Waar komt het meeste vandaan?

• 🇿🇦 Zuid-Afrika (veruit de grootste producent)

• 🇷🇺 Oeral-regio

• 🇺🇸 / 🇨🇦 Noord-Amerika

• 🇧🇷 Zuid-Amerika

👉 Jaarlijkse productie: ±25 ton
Vergelijk: goud = 3100 ton per jaar.
Geen wonder dat rodium de kroon spant qua zeldzaamheid.

---

📈 Prijsontwikkeling: waarom rodium soms duurder is dan een sportauto

Rodiumprijzen zijn legendarisch volatiel.
Voorbeeld:

• 2018 → ca. $2.000/oz

• 2021 → piek boven $30.000/oz (!!)

• 2025 → weer gedaald, maar nog steeds vele malen duurder dan goud

De prijs wordt beïnvloed door:

• vraag in de auto-industrie

• schaarste (jaarlijks maar 25 ton)

• geopolitieke issues in Zuid-Afrika

• investeringsinteresse in PGM-metalen

• aanbod van platina- en nikkelwinning

De officiële referentieprijs komt van de LPPM (London Platinum and Palladium Market).

Andere handelsplekken: NYMEX & TOCOM.

Nog een leuk weetje → rodium wordt niet zoals goud in tonnen verhandeld maar vaak in grammen of ounces, omdat het zó duur is.

---

🧪 Vergelijking met andere PGM-metalen (Platinum Group Metals)